Arbeidsongeschiktheid door PTSS bij Defensie

PTSS: Een onzichtbare wond

PTSS is een aandoening die ontstaat na het meemaken van traumatische gebeurtenissen. Voor militairen kunnen deze trauma’s voortkomen uit situaties zoals vuurgevechten,  ontploffingen of het verliezen van kameraden. De symptomen van PTSS, waaronder herbelevingen, prikkelbaarheid, vermijdingsgedrag en slaapstoornissen, kunnen het dagelijks leven ernstig verstoren. Dit maakt het niet alleen moeilijk voor veteranen om hun plaats in de samenleving terug te vinden, maar kan ook leiden tot problemen in relaties, werk en hun algehele gezondheid.

De impact van PTSS reikt echter verder dan het individu. Families van veteranen met PTSS voelen de gevolgen vaak net zo sterk. Partners en kinderen kunnen onder andere te maken krijgen met emotionele afstand, woede-uitbarstingen of depressies bij hun dierbare. Dit legt een zware druk op gezinsrelaties en maakt duidelijk dat PTSS niet alleen een persoonlijke, maar ook een maatschappelijke kwestie is. Het is daarom essentieel dat er niet alleen aandacht is voor de getroffene, maar ook voor zijn of haar omgeving.

Hoewel PTSS vaak als een individuele aandoening wordt beschouwd, heeft het dus bredere implicaties. Families van veteranen met PTSS voelen de impact van de stoornis dagelijks, van emotionele afstand tot praktische uitdagingen in de zorg voor hun dierbare. Bovendien brengt PTSS aanzienlijke kosten met zich mee, zowel voor de veteranen zelf als voor de samenleving. Dit benadrukt de noodzaak van effectieve behandeling en adequate
ondersteuning.

De impact van PTSS op de inzetbaarheid van militairen

PTSS heeft een directe invloed op de mentale en fysieke gesteldheid van een militair. Symptomen zoals herbelevingen, extreme prikkelbaarheid, concentratieproblemen en vermijdingsgedrag kunnen ervoor zorgen dat iemand niet langer in staat is zijn of haar taken binnen defensie uit te voeren. In sommige gevallen blijft het probleem lange tijd onopgemerkt, vooral omdat er binnen defensie nog altijd een cultuur heerst waarin psychische klachten als een teken van zwakte worden gezien. Dit kan ertoe leiden dat militairen te lang doorgaan met hun werkzaamheden, terwijl ze eigenlijk al kampen met ernstige klachten.

Een militair met PTSS kan bijvoorbeeld moeite hebben om zich te concentreren tijdens operaties, wat de veiligheid van de eenheid in gevaar kan brengen. Daarnaast kan verhoogde waakzaamheid leiden tot oververmoeidheid en slaapproblemen, waardoor de prestaties verslechteren. De constante staat van paraatheid die PTSS met zich meebrengt, zorgt ervoor dat de hersenen overbelast raken en het zenuwstelsel in een permanente stressmodus blijft. Dit leidt op termijn vaak tot burn-outachtige klachten, angststoornissen en depressie.

Defensie heeft een verantwoordelijkheid om haar personeel te beschermen en tijdig in te grijpen wanneer militairen tekenen van PTSS vertonen. Helaas gebeurt dit in de praktijk niet altijd op de juiste manier. In veel gevallen wordt PTSS pas erkend wanneer de militair al ver gevorderd is in zijn of haar klachten en re-integratie moeilijk of onmogelijk is geworden. Dit vergroot de kans dat iemand uiteindelijk volledig arbeidsongeschikt raakt.

Van klachten naar volledige arbeidsongeschiktheid

De ernst van de klachten verloopt meestal geleidelijk. In de eerste fase ervaart de militair klachten die nog niet direct impact hebben op het werk. Slaapproblemen, prikkelbaarheid en concentratieproblemen kunnen echter snel escaleren, vooral wanneer de militair onder hoge druk blijft werken. In de tweede fase begint de militair moeite te krijgen met de uitvoering van taken en neemt het verzuim toe. Dit is vaak het moment waarop defensie zich bewust wordt van het probleem, maar helaas is er dan al vaak veel schade aangericht.

Wanneer een militair door PTSS niet langer inzetbaar is binnen zijn of haar functie, wordt gekeken naar mogelijkheden voor re-integratie of herplaatsing binnen defensie. Dit blijkt echter in veel gevallen niet haalbaar, vooral wanneer de klachten ernstig en chronisch van aard zijn. Dit leidt ertoe dat de militair wordt afgekeurd en officieel arbeidsongeschikt wordt verklaard. Dit proces brengt veel onzekerheden met zich mee, zowel financieel als emotioneel. Militairen die jarenlang hebben gediend, moeten opeens op zoek naar een nieuw toekomstperspectief, terwijl ze tegelijkertijd worstelen met een ernstige psychische aandoening.

Een ander probleem is dat militairen die worden afgekeurd vanwege PTSS vaak te maken krijgen met langdurige juridische en administratieve procedures rondom hun uitkering en schadevergoeding. Defensie erkent niet in alle gevallen de relatie tussen het dienstverband en de opgelopen PTSS, wat betekent dat militairen in sommige gevallen zelf moeten bewijzen dat hun aandoening het directe gevolg is van hun werk. Dit kan een uiterst stressvol en ontmoedigend proces zijn, zeker voor iemand die al kampt met de gevolgen van PTSS.

De financiële gevolgen van arbeidsongeschiktheid

Wanneer een militair wordt afgekeurd wegens PTSS, verandert zijn of haar financiële situatie drastisch. Er zijn verschillende regelingen waar een militair aanspraak op kan maken, zoals een arbeidsongeschiktheidsuitkering en een aanvullende schadevergoeding. In sommige gevallen is het echter nodig om juridisch te vechten voor een eerlijke compensatie, omdat defensie niet altijd de volledige verantwoordelijkheid erkent voor de geleden schade.

De financiële impact kan enorm zijn, vooral wanneer een militair volledig arbeidsongeschikt wordt verklaard en niet meer in staat is om ander werk te verrichten. Naast het verlies van inkomen spelen ook extra kosten een rol, zoals medische behandelingen, therapieën en medicijnen. Dit zijn kosten die in principe door defensie vergoed zouden moeten worden, maar in de praktijk komt het vaak voor dat militairen zelf voor deze kosten opdraaien omdat de procedures complex en tijdrovend zijn.

Bij DLSA zetten wij ons in om militairen te helpen bij het verkrijgen van een eerlijke schadevergoeding. Dit omvat niet alleen een financiële compensatie voor gederfde inkomsten, maar ook vergoedingen voor medische kosten, smartengeld en eventuele andere schadeposten die verband houden met de PTSS en de daaruit voortvloeiende arbeidsongeschiktheid. Wij hebben ruime ervaring met het begeleiden van veteranen en actief dienende militairen in dit proces en zorgen ervoor dat zij de erkenning en compensatie krijgen waar zij recht op hebben.